Heuningdae
Wilma Stockenström


Ja, die heuningdae. Ek onthou.
Uit die vol doek van die lug
drup die soet lig vanself, 
elke dag 'n gelykvol kom.

En die larwes van kinders op die werf,
'n kriewelende geskater onderaan die middag.
Aan donringboomdons, volkome verganklik,

hang 'n by.
Die by vlieg,
sy vlerke
die gehele lig.

Holberg
Naudé Kritzinger


Die oues sê die aarde is
'n kremetart en oud.
Die jare het haar uitgehol
dat net die bas en bietjie hout
'n korfstruktuur daar bou,
met ondergrondse steierwerke
tot waar die geeste draal.

Dit word vertel;
as jy jou laaste asem uit sou blaas
jy dun sal word:
jou hande op sal lig,
soos 'n stukkie strooi sal sak,
af met die kors se pype
tot in die warm hart.

Hulle sê, al het 'n oog dit nooit gesien nie,
'n boomsaad daar soos 'n eier broei
en op die dag as die dop oopkraak
alle tyd weer oor begin.

Namens die grondgeitjie
Erentia Bedeker

Hoe loop die pad na die plek waar die lig woon?
(Job 38:19)


Met die leë gieter swaaiend
het jy geroep! 'n ster
het in jou tuin verskiet.

Dit het aand geword en môre
dit was ons laaste dag.
Jou koue vingers tussen myne,
grond nog onder jou naels.
Nou sterf sterretrosse snags
met sand in hulle oë.

Ek vier jou nuwe lewe
in die moer van supernovas,
waar sterre-embrio's
saam met jou herbore word
uit 'n heelal van atome.

Teen skemer sal ek vergeet
om die kraan toe te draai.
Die grondgeitjies sal jou roep
en swyend wag op 'n telegram
wat jou afwesigheid verduidelik.

Vanaand sal ek die aandster
teen my mond smoor
en die tuin alleen natlei.

Biologieklas
Marthé Mc Loud


Kinderstemme tjirp-tjirp
soos die fles van skoolbank
tot skoolbank opgetel en
bekyk word.

Die kind se oë span styf. 
Sy ruk, laat van die bottel
met die aangeeslag.
Die klas lag.

Die klaskamer begin om haar
te dobber en dryf
soos die opgekrulde slang wegrol
van haar onderlyf.

Die reptiel se tong flits
in-uit: sjuut
dit is ons geheim net
ons geheim net ons

Vakansiebrief
D. J Opperman


Voor my in 'n mispel kras
drie kraaie; my dae verdwyn
in stiltes soos kwartels in lang gras.

Vanoggend toe ek erdwurms soek, 
raak ek oor 'n fossiel verstrooid
soos oor 'n bladsy uit 'n muf dagboek.

'n Ou meid lê langs haar skerm, die wange
weggesak, haar oë reën en sand 
in holtes van 'n maalklip opgevang.

Die berg se donker lies, vars spore
van die likkewaan en kuttels van 'n bok
roer iets in my van lank tevore;

maar die tarentaal sit stom
op haar nes vol eiers — my hart broei
oor die stad: glas, sink, beton.

uit die reeks 1967
Hannes Visser

Maandag 18 Desember


oom jeff met tattoos op sy arms
het krismispresente gebring
van durban af waar hy bly

sy vrou is lankal dood
en sy kinders is groot
hy het sy eie huis met
'n goeie werk, sê ma
'n welder soos pa
en hy sal goed sorg

ma kap 'n bordjie in
op die pavement 
voor die huis
for sale

uit die reeks 1967
Hannes Visser

Dinsdag 12 September


dit het vandag gereën daar is rysmiere
wat ek kan vang onder die straatlig
met ma se meelsif

ek sit hulle in 'n canfruit-bottel
waar hulle tjirr-tjirr teen die glas
andries vra wat maak ek
met 'n bottel vol en dit stink

ek sê dis vir pa vir visvang
by hartebeespoortdam
en andries sê maar...

toe onthou ek en
maak die bottel oop
'n paar vlieg op maar
meeste val net op die grond

uit die reeks 1967
Hannes Visser

Sondag 3 September


antie hester het 'n broek en
'n hemp en skoene gebring
van haar suster se kind wat
te klein is vir hom 

sy en ma sê dis hoog tyd dat ek
sondagskool toe gaan
die hemp is wit en die broek is te kort
en die skoene maak my seer

ma gee my twintig sent en
'n bybel met 'n foto in van pa
sonder 'n hemp met 'n vet baber
in sy hande by hartebeespoortdam

voor die kerk staan die dominee
met die blink kop en sy 
oë wat swart vir mense kyk
as hy hulle hande skud

in my sak is twee tiensente
dis 'n coke en vyf toffies en twee
games pinball by costa se kafee 
en ek draai om

uit die reeks 1967
Hannes Visser

Woensdag 19 Julie


ons word wakker
ek en henry in die donker
van ma wat hardloop en 
skree in die gang
in haar shorty pajamas
uit by die hek en
oor die straat

antie rosie en violet probeer om
pa te help, sy gesig is wit en
sy voete skop en iemand skree
waar's die dokter het jy gebel

die ambulans maak rooi ligte in
die huis en rooi gesigte in die straat
en hulle stoot pa
op 'n wit trollie uit

oom nel vat ma met sy kar maar 
hulle kom terug en ma sê
pa is weg sonder koebaai

ek mis skool en andries sê
daar was 'n puppet show
in die saal

uit die reeks 1967
Hannes Visser

Sondag 4 Junie


ek en ma en henry ry in
ma se blou mini en gaan
kuier weer vir pa in
die plek in johannesburg

hy moet 'n maand daar bly
want die myn het hom gestuuur
en henry sê as pa weer soos
laas wegloop fire hulle hom

daar's net mans, party sit op
stoele en praat en party loop
stil in die tuin in
wit pajamas met rooi strepe

pa het 'n mandljie en 'n
skinkbord uit rottang
met sy hande gemaak en hy
gee dit vir ma toe ons moet ry

ma sê pa is nou amper gesond
maar henry sê sy lieg, want oom
flip drink nog altyd en
hy was al drie keer daar

uit die reeks 1967
Hannes Visser

Woensdag 5 April


Willem sê ek moet kom kyk
op die koelieskool se veld
staan 'n groot sirkustent met
leeus en olifante en 'n
tiekieclown en as ons help
kan ons verniet gaan kyk

die tent is wit en rooi en geel
ons klim deur die draad en willem
praat met die man met die pens
en sê ons wil help en verniet kyk
maar hy jaag ons voetsek fokkof weg

ons hol verby 'n caravan
met 'n oop deur
willem stop en wys
ek sien rooi lippe en ronde tieties
groter as willem se sussie s'n
agter die garage

uit die reeks 1967
Hannes Visser

Donderdag 5 Januarie


pa kap 'n bordjie in 
op die pavement
voor die huis
for sale

antie rosie van oorkant
bel ma by die werk
jy moet kom, piet verkoop jou huis

pa sê hy koop 'n plaas met perde
ma sê jy's mal
welders op die myn
koop nie plase en perde nie

pa sê fokkof ek weet
toe kom die dokter met 'n
swart tas in 'n swart ford

oom swanepoel bring die
dominee met blink kop
hy bid vir pa se drink en sy suiker

fokkof skree pa los my uit
ma huil en antie rosie gee vir my
rooi kool-aid en blinkpapierbiscuits
toe almal loop

Ma se vingers
Anton Döckel


My ma op tagtig
laat my haar hande streel
— die vel is nou net handskoen vir die been —
en die lyne op haar palm
se fortuin aanstons volbring.

Die ringvingers wil nie meer reguit nie
bly gehurk en knielend voor
die noodlotslyn.
As ek in 'n ongeluk moet sterf, spot Ma,
sal jy my aan my vingers ken.

Ek onthou hulle rats, behendig

aan't stiggies inlê en sokkies stop,

perskes bottel om winter in te kleur
toe sy nog 'n koppie 
kon vashou aan sy oor.

Steurend in die oomblik
kom 'n verdraaide strofe lag:
met die vervormde litte
is nooit weer mooi te skryf nie
met die onvervormde wek.
Vra Ma: Van watter Louws was hy?

Kriptomnesie
Johann de Lange


I
Het ek jou meteens ont-
hou, of uitgedink?
Is jy die wakker vont
self, of net 'n krink
in my natuur
wat, hoe stipter ek staar,
hoe dieper ek tuur
in 'n oogwink
onkeerbaar weg
sal slink, 'n skyngeveg
met die muse
of skikgodin? Medusa
dalk? Nee: wat ek so vas
gehad het, so glas-
helder, polter blitsig weg.

II
: en dan blitsnel
die wit boom 
teen die swart lug.

Sy wit skadu
ets die nagvlug
van 'n uil,

laat knal
die skielike swael
van 'n geel bokoog.